|
|
|
ชื่อสามัญ : แตนเบียนไข่อนาสตาตัส |
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Anastatus sp. nr.japonicus | |
ชื่อวงศ์ : Eupelmidae | |
อันดับ : Hymenoptera | |
ประเภท : แมลงตัวเบียน |
ความสำคัญ |
แตนเบียนชนิดนี้นับว่าเป็นแมลงศัตรูธรรมชาติที่มีบทบาทมากชนิดหนึ่งในการช่วยทำลายไข่มวนลำไย
(Tessaratoma
papillosa ) ได้เป็นจำนวนมากโดยพบว่าแตนเบียนสามารถทำลายไข่มวนลำไยในช่วงที่ระบาดได้มากที่สุดถึง 79% ดังนั้น จึงจำเป็นต้องเลี้ยงขยายปริมาณแตนเบียนชนิดนี้ให้ได้จำนวนมากพอและนำไปปล่อยในสวนผลไม้ที่มีแมลงศัตรูพืชระบาด และยังลดค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับสารฆ่าแมลงอีกทั้งยังไม่เป็นอันตรายต่อเกษตรกรและสภาพแวดล้อมรวมทั้งแมลงศัตรูพืชไม่สาม สามารถสร้างความต้านทานได้เลย |
วงจรชีวิต |
มีระยะการวางไข่นาน 21-32 วัน (เฉลี่ย 25 วัน) ตัวเต็มวัยเพศเมียมีอายุเฉลี่ย 30 วัน |
รูปร่างลักษณะ |
เป็นแมลงที่มีขนาดเล็ก ตัวเมียมีขนาดความยาว 3 - 4
มม. ส่วนตัวผู้มีขนาดความยาว 2 - 3 มม.
ลำตัวมีสีดำ มีปีก 2 คู่ ปีกคู่หน้าสีน้ำตาลเทา มีรอยพาดขวางสีน้ำตาลเข้มตรงส่วนกลางปีก ส่วนท้องปล้องแรก มีรอยพาดขวางสีนวล มอง ด้วยตาเปล่าจะมีลักษณะคล้ายมดดำ |
|
|
<< ตัวเต็มวัยของแตนเบียนไข่อนาสตาตัส | |
ลักษณะการทำลาย | ||
แตนเบียนไข่อนาสตาตัสเพศเมียจะใช้ส่วนของอวัยวะวางไข่แทงลงไปในไข่ของมวนลำไยเพื่อวางไข่
จากนั้นตัวอ่อน ของแตนเบียนจะอาศัยอยู่ในไข่ของมวนลำไย โดยดูดกินของเหลวภายในไข่ของมวนลำไย ระยะตัวอ่อนและดักแด้ของ แตนเบียนจะเจริญเติบโตอยู่ในไข่นั้น จนกระทั่งเป็นตัวเต็มวัยก็จะเจาะไข่ออกมา แตนเบียนไข่อนาสตาตัส 1 ตัว สามารถทำลายไข่ของมวนลำไยได้ประมาณ 92 ฟอง โดยแตนเบียนเพศเมีย สามารถวางไข่ได้นานถึง 25 วัน |
||
ไข่ของมวนลำไยที่ถูกแตนเบียน |
กลุ่มไข่ของผีเสื้อไหมป่าที่ใช้ในการเลี้ยงขยาย พันธ์ แตนเบียนอนาสตาตัส |
|
|
|
|
ศัตรูพืชที่ควบคุมได้ | ||
ศัตรูพืชที่สำคัญของลำไยและลิ้นจี่มีหลายชนิด
มวนลำไยหรือแมงแกงลำไยก็เป็นแมลงชนิดหนึ่งที่มีความสำคัญสูง เนื่องจากสามารถเข้าทำลายได้ทุกระยะการเจริญโดยเฉพาะระยะแทงช่อดอก ดอกบาน ติดผลจนถึงเก็บเกี่ยว แหล่งที่มี มวนลำไยระบาดมักประสบความเสียหายของผลผลิตเป็นจำนวนมากทุกปี มวนลำไยทำลายได้ยากโดยสารเคมีเพราะตัวเต็มวัยสามารถบินหนีได้และปีกยังถูกห่อหุ้มด้วยไข (WAX) ทำให้ สารเคมีไม่สามารถดูดซึมสู่ผิวหนังได้ นอกจากนั้นการใช้สารเคมียังเป็นพิษสูง ศูนย์บริหารศัตรูพืชจึงได้ผลิตขยาย แตนเบียนมวนลำไย ออกเผยแพร่และส่งเสริมให้เกษตรกรได้ใช้เพื่อควบคุมการระบาดของมวนลำไยในระยะยาว
|
||
กลุ่มไข่ของมวนลำไยที่พบตามธรรมชาติ |
ตัวอ่อนมวนลำไย |
|
การนำแตนเบียนไข่อนาสตาตัส ควบคุมมวนลำไย | ||
1)
ต้องมีการสำรวจกลุ่มไข่ของมวนลำไยเมื่อต้นลำไยเริ่มแทงช่อดอกในราวกลางเดือนมกราคม
ถึง มีนาคม (ฤดูปกติ) เมื่อพบกลุ่มไข่มวนลำไย เฉลี่ย 1 กลุ่ม / ต้น (ประมาณ 14 ฟอง / กลุ่ม) ให้เริ่มปล่อยแตนเบียนโดยนำแตนเบียนที่ยังอยู่ ในระยะดักแด้ในไข่ของผีเสื้อไหมป่าซึ่งติดอยู่บนแผงกระดาษแผงละ 1,000 ฟอง ไปแขวนไว้ที่กิ่งของต้นลำไย อัตราการปล่อย 10,000 - 20,000 ตัว (10-20 แผง) / ไร่ / ครั้ง 2) ปล่อยแตนเบียน 7 วัน / ครั้ง จนกระทั่งมวนลำไยทั้งตัวอ่อนและตัวเต็มวัยลดปริมาณลงต่ำกว่า 50 % ของระดับ ที่ทำให้เกิดความเสียหายทางเศรษฐกิจจึงหยุดการปล่อย ระดับที่ทำให้เกิดความเสียหายทางเศรษฐกิจของมวนลำไย - ตัวอ่อน 200 ตัว / ต้น - ตัวเต็มวัย 50 ตัว / ต้น 3) ทำการประเมินผลหลังการปล่อยแตนเบียนทุก 10 วัน โดยการสุ่มเก็บกลุ่มไข่ของมวนลำไยในจุดต่างๆ มาตรวจ สอบการเข้าทำลายไข่ของมวนลำไยที่ถูกแตนเบียนทำลายจะเปลี่ยนเป็นสีดำ หรือมีรอยเจาะเป็นรูเล็กๆเพียง 1 รู หลังจาก ที่ตัวเต็มวัยของแตนเบียนออกมาแล้ว ถ้าพบไข่ของมวนลำไยถูกทำลายเฉลี่ยมากกว่า 50 % แสดงว่าการใช้แตนเบียน อนาสตาตัสในการควบคุมมวนลำไยประสบความสำเร็จ
|
||